مصرف سال‌ها است که رواج بسیاری پیدا کرده است و امروزه طرفداران بسیار زیادی دارد. خصوصاً که میوه‌های خشک نسبت به میوه‌های تازه، بافت تُردتر و جذاب‌تری دارند و از این جهت می‌توانند گزینۀ ایده‌آل‌تری برای یک میان‌وعدۀ سالم باشند. میوه، یکی از مهم‌ترین خوراکی‌هایی است که حتماً باید در طول روز مصرف شود و متاسفانه برخی از افراد خصوصاً کودکان، چندان از خوردن آن استقبال نمی‌کنند؛ اما خوشبختانه میوه‌های خشک با طعم دلنشین و بی‌نظیرشان می‌توانند نظر افرادی را که چندان با مصرف میوه میانۀ خوبی ندارند نیز تغییر دهند و به‌راحتی در برنامه غذایی روزانه قرار بگیرند. با ما همراه شوید تا هر آنچه را که لازم است درباره میوه‌های خشک بدانید، به شما بگوییم.
میوه خشک چیست؟
همان‌طور که از نامش پیدا است، به تکه‌هایی از میوه که در اثر خشک‌شدن، آب خود را از دست داده است، میوه خشک می‌گویند. آن‌ها نسبت به میوه‌های تازه ابعاد کوچک‌تری دارند و به‌دلیل ازدستدادن آب، قند و کالریشان افزایش پیدا می‌کند؛ اما حاوی مقادیر بسیار زیادی از مواد معدنی، گروه‌های مختلف ویتامینی و فیبر است که برای بدن ضروری محسوب می‌شود. طعم و بافت لذت‌بخش این میوه‌های خوشمزه و ترد باعث می‌شود شما بتوانید از آن‌ها به‌عنوان یک میان‌وعدۀ جذاب، خوش‌طعم و مغذی مخصوصاً برای کودکان استفاده کنید. خوشبختانه بیشتر میوه‌ها قابلیت تبدیل‌شدن به این خشکبارهای دوست‌داشتنی را دارند و انواع میوه‌ها مانند سیب، توت، مویز، هلو، انبه، به، انجیر، آلو و … را می‌توانید به‌صورت خشک تهیه کنید.
ایدۀ مصرف میوه خشک از کجا آمده است؟
ایده خشککردن انواع مواد غذایی، خصوصاً میوه‌ها از زمانی مورد توجه مردم قرار گرفت که به‌دلیل مشکلاتی مانند افزایش جمعیت، قحطیِ گاه‌وبیگاه و …، تهیۀ غذای تازه و سالم سخت‌تر شد و باید برای ادامۀ بقا، هرطور که شده مواد غذایی تازه با روش‌هایی خاصی نگهداری می‌شدند. به‌همین‌دلیل گزینۀ خشککردن میوه‌ها پیش‌روی انسان‌ها قرار گرفت؛ زیرا نگهداری میوه‌های خشک راحت‌تر از میوۀ تازه بود و علاوه‌براین عمر مفید میوه در این وضعیت بیشتر می‌شد. بررسی‌ها و تحقیقات نشان می‌دهد عراق، سوریه، بخش‌های غربی و جنوبی ترکیه و همچنین کشور ما ایران، خاستگاه این شکل از تنقلات در جهان بوده است.
ارزش غذایی و کالری میوه‌های خشک چقدر است؟
کالری این خشکبارها عموماً از میوه‌های تازه بیشتر است. کسانی که برنامه غذایی خاصی برای کاهش یا افزایش وزن دارند باید از کالری مواد مصرفی‌شان اطلاع داشته باشند تا بتوانند رژیم روزانۀ خود را تنظیم کنند. میزان کالری میوه خشک در ۱۰ گرم از هر نوع عبارت است از:
| نام میوه | میزان کالری |
| آلو | ۲۲ کالری |
| زردآلو | ۲۲ کالری |
| هلو | ۲۲ کالری |
| سیب | ۲۲ کالری |
| گلابی | ۲۴ کالری |
| موز | ۵۳ کالری |
| نارنگی | ۲۵ کالری |
| کیوی | ۳۸ کالری |
فایدۀ مصرف میوه‌های خشک‌شده چیست؟
واضح است که انسان در طول روز باید مواد معدنی و انواع ویتامین‌ها را مصرف کند تا سالم بماند. میوه‌ها، غنی‌ترین مادۀ غذایی از لحاظ ویتامین‌های مختلف محسوب می‌شوند و طبق نظر پزشکان شما باید حتماً روزانه ۲ یا ۳ واحد میوه را برای تامین ویتامین‌های موردنیاز بدنتان مصرف کنید. میوه‌های تابستانه عموماً جذابیت و تنوع بیشتری نسبت به میوه‌های زمستانه دارند؛ اما این به آن معنی نیست که شما در فصول سرد سال نمی‌توانید از میوه‌های جذاب تابستانی استفاده کنید. تقریباً بیشتر میوه‌های تابستانی را می‌توان با روش‌های صنعتی و سنتی خشک کرد. این بهترین راهکار برای تأمین میان‌وعده‌هایی مقوی در طول سال است و شما می‌توانید در هر زمانی از سال انواع میوه‌های خشک‌شده را تهیه و مصرف کنید. اگر از خواص میوه خشک و فواید بی‌شمار آن اطلاع داشته باشید، مطمئن باشید هیچ میان‌وعده‌ای را جایگزین این میوه‌های خوشمزه و جذاب نمی‌کنید. فایدۀ مصرف روزانۀ میوه‌های خشک‌شده عبارت‌اند از:
- کنترل دیابت؛
- تقویت سیستم ایمنی؛
- تناسب اندام؛
- پیشگیری از یبوست؛
- بهبود عملکرد سیستم گوارشی؛
- سلامت سیستم قلب و عروق؛
- استحکام استخوان‌های بدن؛
- کاهش خطر ابتلا به آلزایمر و بیماری‌های روحی نظیر افسردگی؛
- کمک به درمان کم‌خونی و پیشگیری از به‌وجودآمدن آن؛
- جلوگیری از پیری زودرس و ایجاد چین و چر‌وک‌های پوستی.
تفاوت میوه‌های تازه و خشک چیست؟
ارزش غذایی میوه تازه و خشک تفاوتی ندارد و تمام ویتامین‌های میوه چه زمانی که آن را به‌شکل تازه و چه زمانی که به‌شکل خشک مصرف کنید، به بدن شما می‌رسد. تفاوت این دو نوع میوه در حقیقت تفاوت در میزان قند، کالری و ویتامین C است. شاید دانستن این مسئله برایتان جالب باشد که سطح ویتامین C موجود در میوه‌ها با خشککردن کاهش پیدا می‌کند و در مقابل، سطح قند و کالری آن بالاتر می‌رود؛ اما مزیتی که نوع خشک‌شده میوه نسبت به میوۀ تازه دارد این است که شما در هر زمانی از سال می‌توانید به نوع خشک آن دسترسی داشته باشید. برای مثال زردآلو یکی از جذاب‌ترین میوه‌های تابستانی است که طول عمر کمی دارد و نهایتاً چند ماه از روزهای گرم سال می‌توان از طعم و مواد مغذی میوه خشک بهره برد. این در حالی است که شما می‌توانید با خشککردن زردآلو آن را برای مدت‌ها در دسترس داشته باشید و از خواص آن بهره ببرید. خشکبارها قابلیت نگهداری به‌مدت چند ماه و یا حتی چند سال را در یخچال دارند. علاوه‌براین، فضای کمتری را نسبت به میوه‌های تازه اشغال می‌کنند و از این جهت هم نگهداری از آن‌ها بسیار ساده‌تر از نگهداری میوه‌های تازه است.
مصرف میوه خشک برای بدنسازان
بسیاری از ورزشکاران در مورد خواص میوه خشک برای بدنسازی سؤالات زیادی دارند. در وهله اول شما باید به این نکته توجه کنید که میوه‌های خشک در حقیقت همان میوه‌های تازه‌ای هستند که آب خود را از دست می‌دهند و درعین‌حال ارزش غذایی آن‌ها تغییر نمی‌کند. شما زمانی که این خشکبار خوشمزه را در میان وعده‌های غذایی رژیم خود مصرف می‌کنید، از تمام خواص و ویتامین‌های میوه استفاده می‌کنید، با این تفاوت که قند مصرفی‌تان کمی بالاتر می‌رود و این کاملاً طبیعی است که میوه با ازدستدادن آب خود طی فرآیند خشک‌شدن، در نهایت میزان قند بالاتری داشته باشد؛ بنابراین شما به‌عنوان ورزشکار اگر در دوره یا رژیم خاصی هستید باید به این مسئله توجه کنید؛ چراکه آن‌ها نسبت به میده تازه بسیار خوش‌خوراک هستند و می‌توانید در کنار ترکیبات مختلف، آن را میل کنید. برای مثال اسموتی یکی از اصلی‌ترین میان‌وعده‌های هر ورزشکاری است و میوه‌های خشک می‌توانند هم ظاهر آن را بهتر کنند و هم طعمی خاص به آن بدهند. علاوه‌براین، حجم کمی دارند و فضای کمتری را نسبت به میوه‌های تازه اِشغال می‌کنند و از این جهت ورزشکاران ترجیح می‌دهند از آن‌ها به‌عنوان میان‌وعده استفاده کنند.
فراموش نکنید که خشکبارها در‌عین‌اینکه کالری بالایی دارند، یک مادۀ خوراکیِ بسیار مغذی، سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی، فیبر و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند و می‌توانند به‌راحتی بدن شما را از سموم مختلف پاکسازی کنند. همچنین مصرف این خوراکی‌های مفید و خوشمزه به‌عنوان میان‌وعده در دوره‌های حجم و کات بدنسازی، سیستم ایمنی شما را تقویت می‌کنند، فاقد کلسترول هستند، استرس شما را کاهش می‌دهند و باعث می‌شوند در طول روز انرژی زیادی داشته باشید.
هنگام قراردادن میوه‌های خشک‌شده در رژیم غذایی‌تان به کالری آن توجه کنید. اگر در دورۀ افزایش وزن هستید تا سه نوبت در روز هم می‌توانید از خواص آن بهره ببرید و اگر در دورۀ کاهش وزن هستید باید در مصرف آن احتیاط کنید. توصیه می‌کنیم حتماً آن را با غلات مقوی مانند جودوسر و … ترکیب کنید تا وعدۀ غذایی شما سرشار از انواع کربوهیدرات‌ها و چربی‌های مفید شود.
خواص میوه خشک برای سیستم گوارش
شاید برایتان جالب باشد بدانید که این میوه‌های خوشمزه و ترد و خشک‌شده خواص فوق‌العاده‌ای برای سیستم گوارش بدن دارند. برخی از خواص میوه خشک برای معده عبارت‌اند از:
- آن‌ها فیبر بالایی دارند و همان‌طور که می‌دانید فیبر باعث تقویت گوارش و معده می‌شود. در حقیقت، روده با جذب فیبر رطوبت خود را حفظ می‌کند و باعث می‌شود از شر مشکلاتی مانند یبوست خلاص شوید. همچنین قادرند به‌راحتی نفخ و ورم معده را کاهش دهند و شما می‌توانید در کنار درمان دارویی و پرهیزهای غذایی از این خوراکی‌های مقوی برای رفع مشکلات گوارش کمک بگیرید. همچنین اگر معده‌تان اسید بالایی تولید می‌کند، می‌توانید با مصرف نوع خشک‌شده میوه، سطح اسید معده را کاهش دهید.
- میوه‌های خشکی که دارای ویتامین‌های گروه B هستند، اشتهای شما را افزایش می‌دهند و اگر قصد افزایش وزن دارید می‌توانید ان‌ها را در برنامه غذایی خود قرار دهید. مواد معدنی، ویتامین‌ها، املاح و آنتی‌‌اکسیدان‌های موجود در میوه خشک باعث تقویت سیستم ایمنی می‌شود. به‌این‌ترتیب می‌توانید مقاومت معده خود را در برابر میکروب‌ها بیشتر کنید.
استفاده از میوه‌های خشک‌شده برای لاغری
در رابطه با خواص میوه خشک برای لاغری تحقیقات زیادی انجام شده است. همان‌طور که پیش‌تر هم اشاره کردیم، قند و کالری میوه‌ها در فرآیند ازدستدادن آب بالاتر می‌رود و حتماً می‌دانید که قند زیاد، روند کاهش وزن را با مشکل روبه‌رو می‌کند. هرچند قند میوه خشک کاملاً طبیعی است؛ اما اگر در دورۀ کاهش وزن هستید باید حتما تعادل را در مصرف این خوراکی رعایت کنید تا بتوانید از فواید آن بهره ببرید. به‌خصوص اینکه میوه خشک، کالری و انرژی زیادی دارد و اگر آن را در میان‌وعده‌های خود بگنجانید می‌توانید علاوه‌براینکه وضعیت سیستم گوارش خود را بهبود ببخشید، از مواد معدنی آن استفاده کنید و هم مدت‌زمان زیادی سیر بمانید.
سخن پایانی
مصرف میوه خشک به‌عنوان یک میان‌وعده سالم و مغذی می‌تواند یک انتخاب خوب برای افرادی باشد که به سلامتی خود اهمیت می‌دهند و دوست دارند در کنار مصرف یک خوراکی مقوی، از رژیم غذایی خود لذت کافی را ببرند. توصیه می‌کنیم حتماً این میوه‌های ترد و خوشمزه را در برنامه غذایی خود بگنجانید.
